Werk en studie

Werk en studie

• Algemeen

  Het grootste herstel van de gevolgen van een beroerte treedt op binnen 3-6 maanden. Tot ongeveer 2 jaar na de beroerte kan nog verder herstel optreden.
  Na 3 maanden afwezigheid van je werk neemt de kans op terugkeer in je (eigen) werk langzaam af.
  Als je na 3-6 maanden nog ernstige lichamelijke of mentale beperkingen hebt, is het belangrijk om met je behandelteam te overleggen over gerichte revalidatie.Daarbij is het ook van belang dat de revalidatie gericht is op het verbeteren van de vaardigheden die nodig zijn voor je eigen werk.
   

• Werknemer in loondienst

  Belangrijk

  • Als je in loondienst bij een werkgever werkt, is bij ziekmelding de Wet verbetering Poortwachter van toepassing. lees meer op de website van het UWV.
  • In principe heb je 2 jaar de tijd om te re-integreren. Na 1 jaar kan er worden overgegaan op re-integratie in ander werk (bij de eigen of een andere werkgever).
  • Je werkgever heeft 2 jaar lang de verplichting om het loon door te betalen.
  • Je werkgever heeft ook 2 jaar lang de verplichting om zich in te spannen om je te laten re-integreren in passend werk.
  • Voor jou geldt de verplichting om in deze 2 jaar volop mee te werken.
  • Zaken die de kans op succesvolle re-integratie in werk beïnvloeden zijn: medewerking en ondersteuning vanuit de werkomgeving (leidinggevende en collega’s), en mogelijkheden en bereidheid om het werk zo nodig aan te passen.
  • Houd van begin af aan zoveel mogelijk contact met je werk.
  • Na 2 jaar volgt de keuring door het UWV om de arbeidsgeschiktheid en het recht op een uitkering (WIA) te beoordelen. In principe eindigt dan het Poortwachtertraject en komt ook een einde aan de verplichtingen van de werkgever.
  • Maak zo goed mogelijk gebruik van de mogelijkheden, 2 jaar lijkt lang, maar is toch ook snel om. Laat geen tijd verloren gaan.
  • De kans op een blijvende, volledige arbeidsongeschiktheidsuitkering is klein. De WIA is een soort verzekering met verzekeringsvoorwaarden, zoals elke verzekering. De beoordeling door het UWV gaat niet om de ernst van je aandoening, maar om de vraag in hoeverre je volgens de verzekeringsvoorwaarden nog in staat bent om je eigen inkomen te verdienen. Als je theoretisch nog (geheel of gedeeltelijk) inkomen kunt verdienen in passend werk en het is niet gelukt om in de eerste 2 jaar aan de slag te komen, dan krijg je voor dat deel geen arbeidsongeschiktheidsuitkering, maar een (tijdelijke) werkeloosheidsuitkering.

  Vast of tijdelijk dienstverband

  Heb je een tijdelijk contract (‘bepaalde tijd’) dan kan het zijn dat het contract eindigt, terwijl je nog ziek bent.
  Als je een tijdelijk dienstverband hebt en je hebt het werk nog niet geheel of volledig kunnen hervatten op het moment dat je dienstverband eindigt, dan eindigen op dat moment de verplichtingen van de werkgever en ga je ‘ziek uit dienst’ zoals dat heet. Je re-integratiedossier wordt dan overgedragen aan het UWV en vanaf dat moment is de Ziektewet van toepassing, ontvang je een ziektewetuitkering van het UWV en is het UWV verantwoordelijk voor de begeleiding van je re-integratie.

  Nog niet aan het werk

  Waarschijnlijk staat je hoofd de eerste tijd na de beroerte nog niet naar werk. Van de andere kant maak je je misschien al snel zorgen over hoe het verder moet met werk en inkomen.
  In deze fase is er nog grote onzekerheid over hoe het herstel zal verlopen en of je weer volledig de oude wordt. Zolang je niet in staat bent om (volledig) te werken, heb je recht op doorbetaling van je loon. Dit geldt in ieder geval de eerste 2 jaar.
  
  Als het enigszins kan, is het belangrijk om contact te onderhouden met je werkgever en collega’s. Ga bijvoorbeeld, zodra het kan, af en toe langs voor een kopje koffie en een praatje. Dat maakt het straks een stuk makkelijker om weer de draad op te pakken.Of, en wanneer, je weer stap voor stap aan het werk kunt gaan, hangt af van de mentale en lichamelijke gevolgen van de beroerte. Maar ook van de aard van je werk en de mogelijkheden om je werk aan te passen.
  
  Je werkgever is verplicht om een bedrijfsarts in te schakelen om dit met jou in kaart te brengen en te adviseren over de aanpak van de re-integratie. De bedrijfsarts moet dit uiterlijk binnen 6 weken nadat je ziek geworden bent doen. Hij of zij maakt dan een zogenaamde probleemanalyse. Voor jou en je werkgever is deze probleemanalyse de basis voor het opstellen van een plan van aanpak voor de terugkeer in het werk. Uiteraard kan het zo zijn dat je na 6 weken nog niet in staat bent om aan het werk te gaan. Dit is dan de conclusie van de bedrijfsarts en dit zal dan ook het advies aan jou en je werkgever zijn.

  Een jaar ziek

  Na een jaar ziekte moeten jij en je werkgever de zogenaamde eerstejaarsevaluatie uitvoeren. Je ontvangt van het UWV een brief met informatie daarover.
  Bij de evaluatie wordt vooral vooruit gekeken naar de aanpak van de verdere re-integratie in het tweede ziektejaar. Je bedrijfsarts stelt daarvoor een zogenaamd inzetbaarheidsprofiel of Functionele Mogelijkheden Lijst (FML) op. Is volledige terugkeer in het eigen werk haalbaar? Zo niet, dan moet een arbeidsdeskundige worden ingeschakeld om aan de hand van de FML te onderzoeken welk werk wel passend is en of er bij je eigen werkgever passend werk is. Is dat niet het geval, dan moet de werkgever je gaan begeleiden naar passend werk bij een andere werkgever. Vaak huurt de werkgever daar een re-integratiebureau voor in.

  Twee jaar ziek

  Als je na 2 jaar nog niet volledig aan het werk bent, houdt de loondoorbetalingsverplichting van je werkgever op. Je kunt dan een arbeidsongeschiktheidsuitkering (WIA) aanvragen bij het UWV. Dat moet je 3 maanden vóór je 2 jaar ziek bent doen.

• Werkzaam via een uitzendbureau of payrolbedrijf

  Als het uitzendbureau/payrolbedrijf verantwoordelijk is als zijnde risicodrager en voor de rechten en plichten van de wet Verbeterde Poortwachter, dan verloopt alles hetzelfde als wanneer je in loondienst bent bij een werkgever. 
  
  Is dit niet het geval, dan is de zogenaamde vangnetbepaling van toepassing. Je komt dan in de Ziektewet en het UWV is verantwoordelijk voor de doorbetaling van je (gemiddelde) loon en voor jouw begeleiding naar passend werk. De situatie is verder hetzelfde als wanneer je als werknemer in loondienst bent geweest met een tijdelijk contract, nadat het contract geëindigd is.

• Zelfstandigen

  In dit geval is het belangrijk of je wel of niet een arbeidsongeschiktheidsverzekering hebt afgesloten. Ook als je wel verzekerd bent voor arbeidsongeschiktheid, kunnen de voorwaarden in de verzekeringspolis zeer verschillend zijn. Raadpleeg daarom de voorwaarden bij je verzekeraar.

• Werkloos / werkzoekend

  In loondienst voor de beroerte 

  Als je aansluitend aan werk in dienstverband werkloos bent, dan heb je gedurende een bepaalde tijd recht op een werkloosheidsuitkering. In het algemeen betreft dat een uitkering van het UWV (WW). De duur van het recht op WW hangt af van het arbeidsverleden. Word je ziek in de periode dat je een WW-uitkering ontvangt, dan is het van belang dat je bij het UWV meldt dat je ziek bent. Je komt dan in de Ziektewet en krijgt een Ziektewetuitkering van het UWV. Dan gelden verder in grote lijnen de regels van de Wet Poortwachter zoals die gelden als je bij een werkgever in dienst bent. Je zit dan in feite in dezelfde situatie als iemand die tijdens een tijdelijk contract ziek wordt en na afloop van het contract in de Ziektewet terechtkomt (zie werknemer in loondienst). 

  Niet in loondienst voor de beroerte

  Als je voor de beroerte niet in loondienst was, heb je geen recht op een werkloosheidsuitkering. Het kan zijn dat je geen werk hebt en ook geen WW-uitkering.  Dat is meestal het geval als de WW-uitkering is geëindigd of omdat je zelfstandig of studerend was voor je werkzoekend werd. In dat geval heb je in de regel (recht op) een bijstandsuitkering. Als je ziek wordt terwijl je een bijstandsuitkering ontvangt, verandert er weinig of niks. Je recht op een bijstandsuitkering blijft gewoon doorlopen. Wel is het van belang dat je bij de gemeente meldt dat je ziek bent. Je moet namelijk vrijgesteld worden van sollicitatieplicht als die van toepassing is. Is er in deze situatie sprake van blijvende gezondheidsproblemen en beperkingen, dan is de gemeente verantwoordelijk voor begeleiding bij het zoeken naar passend werk. De Participatiewet is dan van toepassing. Dat is pas sinds 2015 zo geregeld en veel gemeenten hebben daar nog weinig ervaring mee. Dat geldt vooral voor kleinere gemeenten. Als je graag goede begeleiding wil, dan moet je daar zelf vaak op aandringen en de begeleiding eisen waar je recht op hebt. Dat kan bijvoorbeeld ook iets van opleiding, training of gerichte revalidatie zijn, dat nodig is om met de beperkingen weer kans te hebben op passend werk.

• Studie

  Helaas kun je ook door een beroerte getroffen worden op jonge leeftijd, terwijl je nog studeert. Het is dan belangrijk om te weten dat er speciale voorzieningen zijn op het gebied van revalidatie en begeleiding waar je gebruik van kunt maken. Breinsupport is een organisatie die alles weet van de rechten die je hebt op aanpassing van  studie en op studievoorzieningen. Zij bieden specialistische begeleiding aan jonge mensen in een opleidingssituatie met een hersenaandoening.